HOME > ZWARTE MOLEN

Zwarte Molen ‘s-Heerenberg

De molen aan de Zeddamseweg

Deze molen aan de Zeddamseweg in ‘s-Heerenberg is in 1912 aangekocht door J.H. van Heek. Hij wilde hiermee de goederen en rechten van het kasteel en landgoed, die hij ook zojuist had aangekocht, in ere te herstellen.

In 2008 is de Molen wederom volledig in het bezit gekomen van Stichting Huis Bergh. Omdat kap, muurwerk en balken er slecht aan toe waren heeft Huis Bergh in 2016 besloten tot een grootscheepse restauratie. De bouwwerkzaamheden zijn nu voltooid en de molen is 23 november 2018 opgeleverd.

Molens van Stichting Huis Bergh geopend op 9 en 10 september 2023

Sinds 1987 wordt er een Open Monumentendag georganiseerd. Monumenten die normaliter gesloten zijn voor publiek worden gratis opengesteld, om zo de publieke belangstelling voor monumenten en het draagvlak voor monumentenzorg te vergroten.

Zondag 10 september Zwarte Molen in ’s-Heerenberg van 12.00-16.00 uur geopend. Entree is die dag gratis.

Geschiedenis

De molen werd in 1829 in opdracht van vorst Anton von Hohenzollern-Sigmaringen, de toenmalige bezitter van het voormalige graafschap Bergh, gebouwd nadat in 1826 een standerdmolen, die elders in het dorp stond, bij reparatiewerkzaamheden was ingestort. De oude standerdmolen was tot de afschaffing van de heerlijke rechten in 1798 een van de dwangmolens van de graaf van Bergh. Dit houdt in dat de Graven van Bergh voor het malen van het koren 1/3 deel van het gemalen koren ontvingen maar ook de molenaar pikte een graantje mee.
De molen bleef daarna wel in het bezit van Huis Bergh.

Voor de bouw van de molen gaf Koning Willem II, die destijds in Brussel zetelde, zijn goedkeuring middels een koninklijk besluit. Al op 8 juni 1827 werd de molen aanbesteed, aannemer was G. Slittenhorst, molentimmerman uit Werth. De totale bouwkosten bedroegen 3168 gulden en 48,5 cent. De molen werd opgetrokken onder toezicht van de Anholtse architect J.F. Ubbing. Voor de romp werd gebruik gemaakt van oude bakstenen, afkomstig van de in die tijd gesloopte stadspoorten van Emmerich.

Gebruik en eigenaren

Gedurende de tijd is de Zwarte Molen een aantal keren van eigenaar gewisseld. In 1912 werd dr. Jan Herman van Heek eigenaar van de molen, toen hij Huis Bergh met bijbehorende goederen kocht van Wilhelm von Hohenzollern, de laatste graaf van Bergh.

Vanaf 1910 werd er al niet meer gemalen op de molen. Daarna was de molen wel in gebruik voor andere doeleinden: zo was de molenkap in de jaren 60 een tijdje de werkkamer van de gemeentearchitect en trainde er de plaatselijke hondenclub op het terrein er omheen met politiehonden.

Bronnen: Molendatabase Verdwenen Molens en Berghapedia 

Item over de molen op StadsTV Bergh

Audiotour Kasteel Huis Bergh

Kasteel Huis Bergh is enorm rijk aan verhalen: of het nu gaat over de kunst, de historie of de tuinen. Er is in de 800 jaar dat Kasteel Huis Bergh oud is veel gebeurd en hier is dan ook veel over te vertellen. De verhalen over de rijke historie, de bijzondere kunstverzameling en de herstelde tuinen van Kasteel Huis Bergh zijn te beluisteren in verschillende audiotours. Verkrijgbaar in het kasteel of te downloaden in de app.

Met dank voor financiele bijdragen van:

Oranjeroute

Ontdek de wortels van ons koningshuis. Veel plaatsen in Nederland en Duitsland hebben banden met het Huis van Oranje-Nassau. De 2500 kilometer lange Oranjeroute is een aaneenschakeling van historische hoogtepunten!

Groepsarrangementen

Wie een bezoek brengt aan het stadje ’s-Heerenberg krijgt een overweldigende ervaring. Het kasteel was het stamslot van de machtige heren en graven Van den Bergh. Het is ingericht met een imposante kunstverzameling.